REVIEW SÁCH TÔI THÍCH BẢN THÂN NỖ LỰC HƠN

Tác giả: Chu Xung

Con người không phải sinh ra đều đã ở sát vạch đích, rất nhiều lúc có thể sẽ đi lạc trong vô định mà không biết định hình bản thân thế nào. Nếu ở trong giai đoạn đó, để cứu mình ra khỏi vòng luẩn quẩn nhàm chán hãy tự vấn rằng: Người cô độc làm thế nào để yêu? Người nghèo làm thế nào để trở nên giàu có? Người mơ hồ làm thế nào để lựa chọn? Người mất phương hướng làm thế nào để tiến về phía trước? Người có vết thương lòng làm thế nào để chữa lành?... Chu Xung sẽ cho người đọc câu trả lời qua cuốn sách Tôi thích bản thân nỗ lực hơn.

“Không có gia thế, không có tiền, không có mối quan hệ, chỉ có thể trông cậy vào chính mình.”

Chu Xung là nữ tác giả 8x trong dòng văn cổ vũ ý chí Trung Quốc, hiện sống tại Quảng Châu và trải qua mỗi ngày độc lập với cây bút. Cô thừa nhận trước đây mình rất cứng đầu, cố chấp và suy nghĩ thiếu thực tế nên không mấy được lòng người xung quanh. Đến một lúc, Chu Xung quyết từ bỏ việc dạy học ổn định mà nhiều người ao ước, rời khỏi quê nhà và bắt đầu trở thành một cây bút tự do. Dần dà, ngoài sự thay đổi về môi trường, vật chất, thì lối suy nghĩ cùng những mối quan hệ của cô cũng hoàn toàn không giống trước đây. Khác xa quá khứ ở một thị trấn nhỏ, mỗi ngày đều đặn lên lớp làm nhiệm vụ “gõ đầu trẻ”, giờ đây Chu Xung tự tin và đầy dũng khí cho ra đời cuốn sách này.

“Trên đời này có Đấng cứu thế sao? Có thể tôi không có phúc khí nên chưa từng thấy qua. Nhưng tôi vẫn luôn tin rằng con người mới là Đấng cứu thế của chính mình.”

1. Yêu chính mình thật nhiều, trông như tự luyến thì đã sao

Xã hội hiện nay, không khó để nghe những câu nói cho rằng sự buông thả, lười biếng và vô kỷ luật chính là đang đối tốt, đang nuông chiều cảm xúc của bản thân. Thậm chí những điều đó còn được tô vẽ đẹp đẽ xem như an ủi chính mình, ngược lại, người làm gì cũng phải cẩn thận từng li từng tí mới là kẻ thất bại, khiến bản thân trở nên bức bối.

Chu Xung đã phản đối và cho rằng không chỉ trong học tập, công việc hay trong đời sống cá nhân, tự kiểm soát bản thân mới là điều kiện cần để dẫn đến sự thành công. Dĩ nhiên, không ai có thể bắt ép một người sống như thế nào. Lựa chọn cách sống hoàn toàn là quyết định của riêng mỗi cá nhân. Nhưng bất cứ ai có ý chí, có phẩm chất đều muốn hướng đến cuộc sống tốt hơn, cũng chính là cố gắng thoát khỏi sự kém cỏi để vươn lên. Triết gia người Đức, Immanuel Kant từng nói: “Khả năng tự kiểm soát khiến chúng ta khác với mọi người.”

Tất cả các cô gái nhất định phải mạnh mẽ và quyết đoán, vì “khi một người quá yếu đuối thì sẽ nhận về số phận thảm đạm biết bao”. Chấp nhận sự bất công, nhút nhát chính là bật đèn xanh cho cái ác. Thế giới này, người thân cô thế cô đi đến đâu cũng tự mặc định mình phải nhún nhường, cúi đầu phục dịch, tôn nghiêm và lợi ích cũng theo đó mà lần lượt giảm sút.

“Học cách nói “không” không phải tàn nhẫn, mà là tự do chân thật. Mà một người tự do chân thật sẽ thu hút những mối quan hệ tự do chân thật, từ đó họ sẽ có được cuộc sống tự do chân thật.”

Thử một lần mạnh dạn ngẩng cao đầu xem sao! Giống như Kinh Thánh có câu: “Yêu người như thể yêu mình.” Yêu bản thân không phải là ích kỷ như nhiều kẻ vẫn thường dè bỉu. Ích kỷ khác với yêu bản thân. Người ích kỷ mang trong mình một nội tâm thiếu thốn, nghèo nàn và luôn cần bù đắp bằng nhiều thứ khác. Yêu bản thân là sự tôn trọng, thấu hiểu chính mình trước hết rồi sau đó là cảm thông những người xung quanh. Muốn bao dung và trao gửi yêu thương đến mọi người, đầu tiên hãy làm như thế với chính mình.

2. Một cuộc đời buồn tẻ chẳng đáng để sống

Trong cuốn Xa mãi Phi châu của Karen Blixen có viết: “Đời có người rất nhiều chuyện cũng chỉ nở hoa chứ không kết thành quả.” Ý nghĩa cuộc sống không nằm ở chúng ta có bao nhiêu tài sản trong tay hay có bao nhiêu giấy khen treo trên tường, mà nằm ở những nụ hoa đẹp đẽ dành tặng cho đời. Ai cũng chỉ có một lần đến nhân gian, cớ sao lại hoài phí thì giờ chuốc lấy cuộc đời tẻ nhạt. Nếu khi nhắm mắt lại, tay đặt lên tim, có một ước mơ hiện ra trong đầu, chỉ cần say mê thì quãng đường biến ước mơ thành sự thật sẽ đầy ắp niềm vui.

“Sinh mạng chưa bao giờ dùng sự thành công để chứng minh cho giá trị của nó, mà dùng cái đẹp, dùng sự đấu tranh, dùng sự kiêu ngạo để chứng minh sự tồn tại của mình.”

Nếu đã vậy, có thể dùng tiền để mua về niềm vui không? Sự thật thì nghe đến “tiêu tiền” đa số người sẽ liên tưởng đến mua sắm. Còn với Chu Xung, tiền nên dùng để phục vụ cuộc sống và “tiêu tiền” lại chẳng mảy may liên quan đến mua sắm.

“Những tình tiết giúp cho cuộc sống của tôi trở nên tươi sáng này đều phải dùng tiền để đánh đổi, không những vậy còn rất tốn kém. Song, tuy đắt đỏ nhưng lại là khoản chi tiêu hiệu quả nhất.”

Trên thế giới ngày nay có không ít người giàu, nhưng lại rất ít quý tộc. Quý tộc ở đây nghĩa là không chỉ nhiều tiền và quyền lực, vì chỉ bấy nhiêu thôi thì không đủ để một con người trở nên cao quý, mà còn phải có phẩm vị. Trong khi năng lực của một người được thể hiện thông qua việc kiếm tiền thì phẩm vị chính là được thể hiện thông qua cách người đó tiêu tiền. Ai cũng nên học cách chi tiêu và đầu tư hợp lý để tôi luyện phẩm vị của bản thân.

“Chỉ khi biết tiêu tiền thì một người mới có được tự do, mới có thể khai thác vô hạn chiều sâu, chiều dài và chiều rộng của cuộc sống, mới có thể biến tiền thành nô bộc, chứ không phải chủ nhân của bạn.”

Trong quá trình đó, tuyệt đối đừng để bản thân nhàn rỗi, vì như thế rất dễ sa đọa. Với nhiều người, hình tượng vô cùng nhàn rỗi trông như cái gì đó đáng để ngưỡng mộ. Khổng Tử có dạy, tiểu nhân nhàn cư vi bất thiện, chính là khẳng định quá nhàn rỗi sẽ nảy sinh ý nghĩ và hành động không tốt. Chu Xung cũng cho rằng, bản thân không làm gì trong một thời gian dài sẽ bắt đầu cảm thấy hai nỗi sợ: “sự tồn tại trở nên vô nghĩa và sự trống rỗng của tầm thường.”

Làm một người hạnh phúc sẽ có trái tim không nếp nhăn, cũng như tìm những gì có ích mà làm thay vì để thời gian trôi đi trong vô dụng. Từ đó mới kiêu hãnh mà tự đứng một mình, không phải cảm thấy nuối tiếc khi đến với cuộc đời, không phải trốn tránh chính mình.

3. Sợ nhất là bạn một đời tay trắng nhưng vẫn tự an ủi rằng mình bình dị đáng quý

Trưởng thành luôn có điều kiện kèm theo, đó là thay đổi. Bề ngoài cơ thể phát triển do tế bào không ngừng phân chia cho đến độ tuổi nhất định. Phát triển về mặt tinh thần có tiền đề là sự va chạm của tư duy và không ngừng đấu tranh trong tư tưởng. Trước đây chúng ta cho rằng Trái đất bằng phẳng, dưới chân là mặt đất còn bầu trời ở trên đầu. Sau này mới biết, hoá ra Trái đất vốn hình cầu. Rồi sau nữa chúng ta khám phá ra hệ Mặt trời là một trong các hệ hành tinh, Trái đất hay Mặt trời chỉ như giọt nước trong đại dương của dải ngân hà rộng lớn. Nhưng rồi lại lần nữa, biết rằng dải ngân hà cũng chỉ bằng hạt bụi trong không gian của các thiên hà. Đến nhận thức còn thay đổi chóng mặt thì sá gì các vật chất khác. Dù cho có đứng trước đám đông dõng dạc tuyên bố rằng mình chưa từng thay đổi, thứ đầu tiên phản đối mạnh mẽ chính là 6 triệu tế bào trong cơ thể.

“Thế nên, lần sau nếu có người chạy đến nói, Chu Xung, cô thay đổi rồi.

Tôi sẽ nói với người đó, đúng vậy, vì tôi vẫn còn sống mà.”

Chấp nhận sống cuộc đời tầm thường nhẹ nhàng, đơn giản và tốn ít công sức hơn theo đuổi sự xuất chúng nhiều. Chỉ có những kẻ lười biếng mới tin vào lời đề cao cuộc sống bình dị buồn cười của con ếch dưới đáy giếng. Tất thảy những người thành công vươn lên từ đáy xã hội, không ai là không thay đổi. Muốn vậy thì phải dày công phấn đấu, khiêu chiến với chính mình mới mong phá bỏ được giới hạn.

“Kẻ yếu tin tưởng vào vận may, người mạnh chỉ tin vào nhân quả.”

Không ít chướng ngại và hạn chế mà con người phải đối mặt mỗi ngày, thậm chí có khi cho rằng vận rủi đó không chừng là điểm kết thúc cả cuộc đời này. Nhưng không hẳn là như thế, nếu khéo léo và đủ tính táo, con người sẽ nhận ra đó cũng là nơi tiếp thêm sức mạnh và rồi một trang mới lại bắt đầu. Thế giới không nhỏ bé như ngôi nhà của chúng ta, ở nơi khác rộng lớn hơn, người trưởng thành sẽ hiểu được rằng: cha mẹ không thể cho chúng ta mọi thứ mong muốn, người làm được điều đó là chính mình. Chu Xung nếu không dứt khoát vứt bỏ tấm vé biên chế ở ngôi trường nhỏ để tìm đến thế giới bên ngoài thì làm sao chúng ta có một cây bút giàu năng lượng thế này. Một người không dám đương đầu để phá kén như bướm, lột xác như ve sầu hay tái sinh như đại bàng, người đó chỉ có thể vĩnh viễn nhốt mình trong vùng an toàn của “chén cơm sắt” và cuộc đời lặp lại đều đặn mỗi ngày.

4. Vì sao bạn tốt lại dần xa cách?

Có một quá trình khoa học mang tên Lý luận chọn lọc cảm xúc xã hội, nội dung cho rằng sau khi trở nên chín chắn, tự giác, con người sẽ ý thức được mình là ai, muốn đạt được gì, đồng thời xác định được bạn bè nào đáng để kết giao và bạn bè nào thì chỉ làm lãng phí thời gian cũng như tiêu hao tinh thần.

Thực tế thấy rõ, nguyên nhân khiến các nhóm bạn tan đàn xẻ nghé đều do hoàn cảnh sống khác biệt, quan niệm nhân sinh khác nhau hay tính cách không hoà hợp,... Chu Xung cũng hiểu rõ đó là điều tàn khốc không thể tránh khỏi, nhưng thật ra cũng không cần phải tránh. Khi một tình bạn đến hồi kết, thay vì gượng ép cữu vãn như vớt trăng dưới nước hãy thẳng thừng thừa nhận.

“Sau đó, người thích mạt chược sẽ tiếp tục tìm kiếm bạn thích chơi bài, người mê sách làm bạn với người mê phim ảnh, người thích du lịch vòng quanh thế giới gặp gỡ du học sinh, MBA Harvard kết giao với thạc sĩ trường Yale, Bá Nha và Tử Kỳ trân trọng lẫn nhau,...”

Có một sự thật là những ai càng tôn trọng bản thân, sẽ càng cẩn thận trong việc kết giao bạn bè. Họ không giống những gã gặp ai cũng giới thiệu đây là bạn quý của tôi, kia là anh em thân thiết của tôi. Vì có hai nguyên tắc nên tuân thủ trước khi kết giao một người bạn, một là tình cảm chân thành xuất phát từ song phương, hai là cần có sự tương đồng nhất định về trí tuệ và phẩm vị. Hơn nữa, thời đại số càng khó phân biệt đâu mới là những mối quan hệ có liên kết tình cảm thật sự vững mạnh. Rất nhiều người có hàng ngàn cái tên trong danh sách bạn bè mạng xã hội hay danh bạ điện thoại, nhưng khi thật sự gặp khó khăn liệu được bao nhiêu trong số đó dang tay giúp đỡ.

Mark Twain có một danh ngôn thế này: “Khi kẻ thù bắt tay hợp tác với bạn của bạn, hắn mới có thể làm tổn thương đến trái tim bạn.” Người bạn đúng nghĩa không phải là người vì lợi ích trước mắt mà chấp nhận đánh đổi bằng một mối quan hệ chân thành. Càng nguy hiểm hơn nữa khi đã bắt tay với kẻ thù vẫn quay lại giả tạo báo tin rằng có người đang đối phó với bạn. Đó chẳng phải là thể hiện trách nhiệm hay quan tâm, chỉ là muốn chứng kiến cảm giác khó chịu của người nhận tin mà thôi. Tuân Tử nói rất hay, con người tuy có bản chất tốt đẹp và trái tim để nhận biết, nhưng phải tìm thầy hiền dạy dỗ, chọn bạn tốt để kết giao. Còn Chu Xung chỉ đúc kết như sau:

“Đừng tin tưởng những người động một chút là báo lại cho bạn biết có người nào đó đang mắng ban.

Vì sao không tin tưởng?

Vì người đó không thật lòng.”

5. Giáo dục thật sự “ăn thua” ở cha mẹ

Thời nay, không khó để thấy nhiều phụ huynh khư khư quan niệm “tao là bố mày, tao có quyền, mày phải nghe”, tự do của những đứa trẻ đã bị tước đoạt như thế. Tệ hơn nữa, tất cả những ước mơ dang dở, những tham vọng chưa hoàn thành, toàn bộ trút lên vai đứa trẻ ngô nghê yếu ớt. Một mặt chính người đưa bọn trẻ đến thế giới này cột vào chúng tảng đá vô hình mà chúng không hề muốn mang, trong khi mặt khác lại yêu câu chúng phải lớn lên theo ý mình, đòi hỏi chúng phải làm cho mình nở mày nở mặt.

Mỗi đứa trẻ là tờ giấy trắng, vẽ gì lên đó là do cha mẹ. Cũng đừng so sánh hay thắc mắc vì sao có người chỉ việc hưởng thụ sung túc, lại có người tóc đã điểm bạc vẫn phải còng lưng vất vả từng ngày. Tất cả mọi nhân duyên trên thế gian đều là luân hồi của nhau.

“Trên đời không tồn tại cái gọi là thiên tài. Bất cứ đứa trẻ ưu tú nào cũng không phải kỳ tích tự nhiên được sinh ra, mà có nguyên nhân nhân của nó.”

Nguyên của nó chính là gia đình, nhân của nó chính là người tạo ra nó. Đối đãi với một đứa trẻ bằng cách kiểm soát, áp bức hay so sánh, chà đạp nó chỉ thể hiện được sự vô tri của cha mẹ. Được nuôi dưỡng trong môi trường như vậy trở thành người bình thường đã khó, huống hồ gì nói đến nhân tài. Giống như câu ca dao: con vua thì lại làm vua, con sãi ở chùa thì quét lá đa.

Hãy để những đứa trẻ lớn lên trong tình thương và vòng tay âu yếm thay vì những lo âu và phê phán của cha mẹ. Phân chia rõ rệt đâu là sai lầm của bọn trẻ và đâu là cảm xúc của người lớn, đừng vì ai đó làm mình phật ý mà trút nỗi cáu bẩn lên đầu đứa con nít. Người lớn học cách xin lỗi với chúng, chúng cũng sẽ như thế với mọi người. Cuộc sống cần phải công bằng, một tấm gương sáng sẽ đáng giá hơn gấp nhiều lần là mắng hay đòn roi.

6. Nữ siêu nhân có được thế giới, nữ bệnh nhân có được tình yêu

Khi nhìn vào tình yêu từ hai phía khác nhau, sẽ thấy một mặt là chất xúc tác cho mọi thứ trong cuộc sống thăng hoa, mặt khác có thể huỷ hoại cả con người. Nhan nhản trên phim ảnh lẫn đời thực, các nhân vật dùng mọi thủ đoạn để có được tình yêu, bất chấp đánh đổi nhân cách, sự nghiệp. Sự mù quáng đó dĩ nhiên không giúp đạt được mục đích, mà chỉ biến họ thành một người bệnh. “Người bệnh” ở đây không hẳn là người có vấn đề sức khỏe, vì bệnh còn có ở nhân cách và xã hội. Vài cô gái hay buộc những chàng trai nếu không còn tình yêu thì hãy nhớ đến trách nhiệm - một lời ràng buộc hoang đường.

“Đừng dùng danh nghĩa tình yêu để yêu cầu người khác chịu trách nhiệm cuộc đời bạn. Đừng dùng danh nghĩa hôn nhân để bắt người khác cứu rỗi nửa đời sau của bạn.”

Tình yêu đích thực là sự kết hợp của hai loại người giống nhau, gió tầng nào sẽ sánh đôi với mây tầng đó. Hiểu được như thế thì không khó để có được tình yêu, cải tiến đầu tiên phải bắt đầu từ bản thân mình. Vì chúng ta không chỉ là một phần tử thuộc xã hội, mà còn thuộc trường năng lượng vĩ đại, và năng lượng thì có sức hút. Nguồn năng lượng phát ra từ cá thể có tính chất thế nào, sẽ thu hút nguồn năng lượng tương tự. “Chim theo loan phụng bay được xa, kết đôi người hiền phẩm tự cao” mới là tình yêu đáng mơ ước, chứ không phải loại mà người đời gọi là cá mè một lứa. Tự biến mình thành một bệnh nhân chỉ để có được tình yêu, xứng đáng không? Trong khi thế giới ngoài tình yêu còn có nhiều chuyện tốt khác, cớ sao lại không chọn trở thành nữ siêu nhân.

Sáu chương sách là sáu viên thuốc tiếp thêm năng lượng cổ vũ ý chí của người đọc. Bìa sách màu hồng nhạt vừa nhẹ nhàng mà cũng vừa năng lượng, nội dung không chỉ thích hợp với ai đang cảm thấy rối rắm trong cuộc sống mà còn thích hợp cho những bạn trẻ muốn nâng cấp bản thân. Giọng văn của Chu Xung dứt khoát, đầy nội lực và càng năng lượng hơn khi đi kèm các danh ngôn nổi tiếng hay những bài học rút ra từ triết lý nhân sinh Mỗi chương sách, người đọc sẽ được đưa đến một góc khác của cuộc sống, đầy thực tế tàn khốc mà cũng đầy lời động viên, an ủi. Tác giả không ngần ngại nêu đích danh các vấn đề nhạy cảm trong xã hội như bi luỵ vì tình yêu, cha mẹ ép buộc con cái, lười biếng trên danh nghĩa bình dị,... Nhưng không vì thế mà tác phẩm chỉ có mảng màu tiêu cực, Chu Xung đã vạch ra hẳn hoi cách giải quyết cho từng vấn đề mà đa phần dựa vào kinh nghiệm sống của bản thân. Một cô gái tưởng chừng sẽ mãi là con người bé nhỏ ở vùng nông thôn bé nhỏ, đã hoàn toàn trở mình và biến thành lớn mạnh khi dũng cảm vứt bỏ sự ổn định đơn điệu để truy cầu mơ ước. Được đồng hành với ngòi bút, Chu Xung như cá gặp nước, không ngừng tiến đến những điều tích cực hơn trong cuộc sống và những mối quan hệ. Không cần sinh ra với một nền tảng vững vàng, nếu muốn, bất cứ ai cũng có thể khởi đầu từ việc thay đổi bản thân để tìm được một chính mình hoàn hảo và tốt đẹp nhất. Tôi thích bản thân nỗ lực hơn không chỉ kể lại quá trình thành công nhờ vào quyết định dứt khoát của tác giả, mà còn thúc đẩy người đọc đừng chần chừ trước quyết định của mình. Làm hoặc không làm, đừng thử!

--------------------------------------------------

Tóm tắt bởi: Anh Thư - Bookademy

Hình ảnh: Anh Thư